Der Artikl is im Dialekt Westmittlboarisch gschriem worn.

Erweschbo (amtli: Ergoldsbach) is a Markt im niedaboarischen Landkroas Landsdad und Sitz vo da Vawoitungsgmoaschoft Erweschbo.

Woppn Deitschlandkoatn
Woppn vom Moakt Erweschbo Koordinatn fehjn
Huif zu Koatn
p1
Basisdotn
Bundesland: Bayern
Regiarungsbeziak: Niederbayern
Landkroas: Landkroas LandsadVorlage:Infobox Gemeinde in Deutschland/Wartung/Landkreis existiert nicht
Vawoitungs­gmoaschoft: Erweschbo
Hechn: 416 m ü. NHN
Flächn: 57,02 km2
Eihwohna: 7575 (31. Dez. 2014)Vorlage:Infobox Verwaltungseinheit in Deutschland/Wartung/Noch nicht auf Metavorlage umgestellt
Bevökarungsdichtn: 133 Einwohner je km2
Postleitzoien: 84061,
84088 (Salzburg)Vorlage:Infobox Gemeinde in Deutschland/Wartung/PLZ enthält Text
Voawoi: 08771
Autokennzeichn: LA, MAI, MAL, ROL, VIB
Gmoaschlissl: 09 2 74 127
Marktgliedarung: 14 Ortschaftn
Address vo da
Marktvawoitung:
Hauptstr. 29
84061,
84088 (Salzburg)Vorlage:Infobox Gemeinde in Deutschland/Wartung/PLZ enthält Text Erweschbo
Webseitn: www.vgem-ergoldsbach.de
Buagamoasta: Ludwig Robold (Freie Wähler)
Log vom Moakt Erweschbo im Landkroas Landsad
Karte
Karte

Eadkunde Werkeln

Erweschbo liegt, umgem vo a boar Woidunga, im Goidbochtoi im niedaboarischn Higlland im Landkroas Landshuad.

Da Markt Ergoldsbach besteht zuasätzlich aus de eingmeindeten Teile:

  • Hembo (amtli Dürrenhettenbach)
  • Iffekofa (amtli Iffelkofen)
  • Irnkofa (amtli Jellenkofen)
  • Glamm (amtli Kläham)
  • Langahembo (amtli Langenhettenbach)
  • Leonhardshoun (amtli Leonhardshaun)
  • Houn (amtli Martinshaun)
  • Oberdernbo (amtli Oberdörnbach)
  • Osterhoun (amtli Osterhaun)
  • Boalkofa (amtli Paindlkofen)
  • Prinkofa (amtli Prinkofen)
  • Singschdorf (amtli Siegensdorf)
  • Unterdernbo (amtli Unterdörnbach)
  • Wöifekofa (amtli Wölfelkofen)

und a de Oaedn Frauawies (amtli Frauenwies), Hoselwies (amtli Haselwies), Kienouden (amtli Kienoden), Reicherstetten und Stocka.

Insgsamt hot da Ort a Fläch vo 57 km² und a Strossnnetz vo bis zu 98 km zan vasorng.

Gschicht Werkeln

Urkundle is Erweschbo anno 822 zan easchtn Moi gnennd worn. Da Ort wor a Tei vom Rentenamt Landsdad und hod zan Landgricht Deischbo vom Kurfürstentum Bayern. Erweschbo wor im Bsitz vo am Marktgricht mit magistratische Oagnrecht. Durch de ginstige Log an da Strass Landsdad–Rengschburg hod se nem da Lanwiatschoft aa da Handel und as Gweabe guad entwicklt. Im Joar 1403 is Erweschbo in en Markt-Stand erhom worn. A boar Brände homs Ortsbuidl stork vaändat. 1860 wern de Erlus-Baustoffwerke eigweiht und de kiniglich bayerische Ostbahn vo Landsdad auf Geiselhöring aufgmocht, wos am Markt an wiatschoftlichen Aufschwung bringt. D'Erlus-Fabrik valogart ian Hauptsitz noch am Brand ins benachborte Neifing. In Erweschbo bliem is a Werk fia Kaminherstejlung. 1913 is in Erweschbo a Krangahaus baut worn, des bis 1977 in Betrieb wor. Danoch is s vom Rouden Kreiz in a Senioren- und Pflegeheim umgwandelt worn, bis as 2004 am Neibau weicha hot miassn.

Eingmeindungen Werkeln

Da heitige Markt Erweschbo is 1972-1978 durch de Eingmeindung vo Prinkofa, Langahembo, Poandlkofa, Kläham und Martinshaun entstandn.

Vorgänge rund um de Rettung vo KZ-Häftlinge 1945 Werkeln

Im Aprui 1945 san dem Erweschbeckra Bolizisten Max Maurer vo da SS 13 jidische KZ-Häftlinge iwagem worn, ogeblich mit da Weisung, se zum daschiassen. Maurer bringt de Häftlinge aufs Owesen vo da Anna Gnadl, wo sie oan Tog späder vo de orückenden Amerikaner aufgnommer worn san. Laut John Weiner, oam vo de 13, hot Maurer des Lebm vo de Häftlinge grett. 2005 hätt d'Hauptschui Erweschbo in Max-Maurer-Schui umbenannt wern soin. Da Elternbeirat lehnt des mit da Begründung ob, dass de Kinder net mit de grauenhaften Ereignisse vo da Naziherrschaft konfrontiert wern soin. Infolge dera Entscheidung siehgt si de Gmoa bundesweit in Negativschlagzeilen wieder. Befiaworter vo da Ablehnung behaupten, dass de Motivationslage vo Max Maurer und da Erschiassungsbefehl net zum beleng sei, a net durch seine eigena Aussagen.[1]

Wiatschoft und Infrastruktur Werkeln

Infrastruktur Werkeln

Da Ort liegt direkt an da Bundesstrass 15 und da Bohstreckn Minga–Rengschburg. Seit a boar Joarzehnt werd iba in Neibau vo da Bundesstrass 15 vahandlt. De soi in Zukunft planfrei und viaspurig de Vabindung vo Rengschburg iwa Landsdad auf Rosenheim daleichtan und stork befohrna Ortsduachfahrten entlostn. Da Markt gheat im Wossazweckvaband Rottenburg o.

Wiatschaft Werkeln

In easchta Linie is Erweschbo a Pendla-Ort. A groussa Tei vo da Bevejkarung fohrt jeden Tog af Landsdad, Minga, Dingolfing oda Rengschburg. In Erweschbo sejm is u. a. a grouss Untanehmen, de Erlus AG. Es gibt oba aa a Vuizahl vo Supermakte, zwoa Beckareien mit Zweigstejn u. a. in Neifing, Essabo und Landsdad, und andane kloanere Arbatgeba.

In Irnkofa is a Gewerbegebiet mit Grundsticksgressn ab 1000 m². Aussadem bestengan Wohnbaugebiete in de Ortsteil Stubmtoi, Sunnastrass und Dernbeckra Strass. Im Joar 2007 is as Stiegler- bzw. Zieglerareal direkt in da Ortsmitten nei gstoidt worn.

Einrichtunga Werkeln

Buidung und Jugend Werkeln

  • Kindergripp und Hort Erweschbo im Dominik Brunner Haus
  • Kindergarten Erweschbo mit Zweigsteiln in Erweschbo und Kläham.
  • Vabandsschui Erweschbo mit ana Grundschui und ana Hauptschui, de in de letzten Joar vo Grund auf modernisiert worn is.
  • Jugendtreff Erweschbo am Voiksfestplotz.

Vaostaitunga Werkeln

  • Mit da Goldbach-Hoin steht a Sport- und Mehrzweckhoin mit ana Kapazität vo bis zu 1000 Sitzplätz zur Vafigung. Plant wors seit 1979. De Fertigstejung wor im Joar 1988. Es findn do Konzate bzw. Messen, Bälle und de Gewerbeschau stott.

Sport und Freizeit Werkeln

  • Des neie Stadion vo Erweschbo vom TSV Erweschbo is am 16. Juli 2004 eigweiht worn.
  • Erweschbo bietet zwoa Beachvolleyballplätze (in Kläham und in Irnkofa) und an Haffa Bolzplatzln.
  • A Freibod gibts im Ortstei Irnkofa.
  • Am Voiksfestplotz befindt si a Skate- und Strassenbasketboiplotz.
  • Es is a Tennisvarein mit Clubheim und sechs Sandplätze ansässig, da TCE.

Feierwehren Werkeln

In und um an Markt Erweschbo gibts mehrane Freiwillige Feiawean:
FF Erweschbo; FF Kläham; FF Langahembo; FF Martinshaun; FF Poandlkofa; FF Prinkofa.

Vareine Werkeln

In Erweschbo und in seiner nähan Umgebung gibts ummara 60 mea oda weniga grousse Vareine.

Religion Werkeln

  • Um de 75 % vo da Bevölkerung vo Erweschbo san katholisch. De Pfarrkira St. Peter und Paul (Erweschbo) befindet si im Ortszentrum. Kleanare Kirchan und Kapellen (z. B. de Agatha-Kapelle) befinden si zusätzlich im Hauptort und in de umgliegenden Dörfer.
  • Ca. 7 % vo da Bevölkerung san evangelisch. De um 1970 eigweihte Vasöhnungskircha is auf'm Freizeitareal an da Badstrass. De Godsdienste san abwechselnd in Erweschbo und in da Friedenskircha in Neifing.
  • A kloana, aba stetig wachsender Anteil vo da Erweschbeckra Bevölkerung ghert am Islam o.

Partnagmoa Werkeln

  • Seitm Joar 2004 bsteht a Partnaschoft mit da italienischen Stod Montefiascone.

Berihmtheidn Werkeln

  • Auguste Strobl (1807-1871), boarische Scheenheid; mit iam Porträt is de Scheenheidngalerie ogfangt worn
  • Max Maurer (1891–1972), Gerechter unter den Völkern, hod 1945 13 Judn vorm Doud gredt
  • Dominik Brunner, (1959 - 2009), Vorstand vo da Erlus AG (Bundesvadeanstkreiz, Bayerischa Vadeanstorden); ea hod in da Mingana S-Boh-Linie 7 via Kinda vor Eapressan gschitzt und is an de Foign vo seine do griagtn Valetzunga gstorm

Sagen aus Erweschbo Werkeln

Da Bauer im Mond

An am Feiertog soi a Bauer aus Boalkofa Dornhecken ausgehaun hom und zua Strafe in'n Mond vasetzt worn sei. Ogebli siehgt ma'n a heit no bei da Arbat.

De vasunkene Burg

Vo am Pfarrer is ibaliefert, dass auf'm Kapeilnberg friara a Schloss mit vier Türmen existiert hot. Des soi in da Erden vasunga sei, ois a Schlossherr schlecht mit seine Leit umganga is. Des Bauwerk hot da Legende noch den grausama Burgherrn mit sich begrom.

Literatua Werkeln

  • Roger DEVAUX: Treize Qu'ils Etaient - Des Lem da französischen Kriagsgefangenen bei den Bauern aus Niedabayern während am zwoaten Wejdkriag - Treize Qu'ils Etaient - Editions Memoires et Cultures - 2007 - ISBN 2-916062-51-3

Beleg Werkeln

  1. Max Maurer und de beschwerliche Suche noch da historischen Tat@1@2Vorlage:Toter Link/www.fw-ergoldsbach.de (Seite nicht mehr abrufbar; Suche in Webarchiven)

Im Netz Werkeln


→ Dea Artikl basiad auf ara frein Ibasetzung vom säim Artike in da Wikipedia af deitsch.