Hanswuascht

(Weidagloadt vo Hanswurst)

Da Hanswuascht oda Hans Wuascht (aa Hanswurst, HannsWurst, HannsWuashd, HW, ...) is a deab-komische Gstoit in da Dsentraleuropäishn Stegreifkomedie (seitn 16. Jh.) und a populeare Figua vom ländlichn Joamoakt-Theata.

Zum easchtn Moi kummt da Begriff im Narrenschiff (1519) vom Sebastian Brant voa; und zwoa in da mittlniedadeitschn Version (in da Originalversion hod de Figua "Hans Myst" ghaßn.)

"HannsWuasht" is owa a scho fruah a Schimpfwort gwen. Da Martin Luther hod 1541 die Streitschrift gschriem mitn Titl: Wider Hans Worst.

Da dses Weana ansässig gwuadne Josef Anton Stranitzky, dseasd is a a Vagabund & nachan Pächta vom Kärntnatortheata gwen, hod dsu Beginn des 18 Joahundats an aiganen Hanswuascht daheabrochd. Iawalieferte Stationen da Wanderung vu dem Ceale san unta andan Augsburg, Minga, Nianbeag und fralle Wean. S Gwand vum Wienerischen HansWurst Stranitzky is wahrsheins reconstruiat aus am Buidl vum 18 Jhd. wo ma an Économ siagd, wia ea mid a boa bessan Laid dsum dua hod. Da Weiss Karl hod séims ois easda gshriam Stranitzky häd Ledahosn oghon, owa andane Laid hom nachan gmoand dsum moana s waradn géiwe Shdoffhosn gwen. Da Wiener HannsWurst Prehauser hod nachan bloss s Gwand vum Stranitzky iawanumman. Dådsua giebds d Gshichd, dass da Stranitzky sie am End vu da letdsdn Vuastellung de a na macha woidad afd Gnia gshmissn hod um d Laid odsumbeddln, sie soin na nachan ob iadsad iawa n Prehauser lachan wai ea coan bessan HannsWuashd niad finna hod cinna und séiwan owa nimma co. Wos wiagli gshbuid hom woas haid fralle coana mea. S gabad sho a haffa Dramen dsum lesn boids oan wiaggli interessiat & a haffa gsheide Leid hom aa a haffa gsheide Biachl driawa gshriem, owa D Wiener Haupt- und Staatsaktionen san ja aa niad, wos nachan wiaggli bassiad is, boid ma se eali is.

Literatua Werkeln

  • Helmut G. Asper: Hanswurst: Studien zum Lustigmacher auf der Berufsschauspielerbühne in Deutschland im 17. und 18. Jahrhundert. Emsdetten: Lechte, 1980.
  • Hugo Aust, Peter Haida, Jürgen Hein: Volksstück. Vom Hanswurstspiel zum sozialen Drama der Gegenwart, München: Beck 1996. ISBN 3-406-33606-X
  • Beatrix Müller-Kampel: Hanswurst, Bernadon, Kasperl: Spaßtheater im 18. Jahrhundert. Paderborn [u. a.] : Schöningh, 2003, ISBN 3-506-75812-8.

Im Netz Werkeln