pd1

Da Päustoa oda Päustaa (dt. Peilstein) is a Beag im Weanawoid, dea wos se bsundas duach seine Föösohbrüch' auszeichnat und deswegn bei de Kraxla beliabt is. Aum 716 m hochn Gipfl steht es Päustoahaus.

Päustoa
Peilstein
Päustoa, Blick vo da Mödlinga Strossn (Südsüdost)
Päustoa, Blick vo da Mödlinga Strossn (Südsüdost)

Päustoa, Blick vo da Mödlinga Strossn (Südsüdost)

Häh 716 m ü. A.
Log Niedaöstareich, Östareich
Beag Weanawoid, Gebiagsgruppm 1911 noch Trimml
Dominanz 4,2 km → Hocheck
Schoartnheh 181 m ↓ Schwoaznseefd3
Geographische Log 48° 0′ 54″ N, 16° 3′ 7″ OKoordinaten: 48° 0′ 54″ N, 16° 3′ 7″ O
Päustoa (Niederösterreich)
Päustoa (Niederösterreich)
Päustoa
Stoana Reiflinga Koik, Guadnstoana Koik
Oita vo de Stoana Ladinium

Aunfoaht Werkeln

Ausgaungspunkte fia Waundarungan aufn Päustoa san Schwoaznsee, Huizschlog und Neihaus, a bissal weida heruntn is Maria Raisnmoakt.

Vo Wean oda St. Pödn foahst iwa'd Außnringautobauhn A21 bis zua Ausfoaht Allaund oda Mayerling, nocha in Uat Allaund eine. Duatn biegst beim Spar glaub i is des oh Richtung Mayerling. Kuaz vua da Eifoaht Mayerling steht rechts augschriam „Maria Raisenmarkt, Neuhaus“. Duach Raisnmoakt grod duach, nocha kummt a Ohzweigung, rechts Huizschlog, links Schwoaznsee.

Vo Südn (A2 Ohfoaht Leowasduaf) foahst de 18er-Bundesstrossn iwa Beanduaf noch Weißnboch, nocha rechts auf Neihaus und eventuöö no weida rechts auffe auf Schwoaznsee.

Waunst mim Zug kummst, de Triestingtoibauhn fiaht bis zan Bauhnhof Weißnboch-Neihaus, vo duat muasst bis Neihaus z'Fuaß geh. Zan Glick gibt's owa eh an scheenan Weg im Woid, oiso muassd ned auf da Strossn maschian.

Gipfl Werkeln

Direkt am Gipfl hero'm steht es Päustoahaus, a bissal weida heruntn owahoib vo de Föösohbrüch' is es Gipflkreiz. Duat hosd a scheene Aussicht weid iwa de Higln vom Weanawoid.

Fricha hods aum Gipfl aa no a Aussichtswoatn ge'm, de sognaunte Josef-Leitner-Woatn, de is 1895 vom NÖ Gebiagsvarein baut und 1947 ohgrissn woan, wäus'n Kriag ned iwastaundn ghobt hod. Drunta woa a kloane Untastaundshittn, de hods no bis ins Joah 1951 gschofft.

Aunstiag Werkeln

 
De meistn Weg' san gmiadli

Olle Weg' san rot-weiß-rot markiert.

  • Vo Schwoaznsee (530 m) - duat is a großa Poakplotz - hosdn kiazastn Weg, owa aa ihn stäustn (Weg-Nr. 404/448, da sognaunte Kremersteig). Des is ned laung, do bist in a poa Minutn obm.
  • Vo Neihaus gibt's zwoa Weg' auffe (401/448), ana davau iwa'd Päustoahittn.
  • Vo Huizschlog hosd ebmfois an Weg auffe (04)
  • Und vo Raisnmoakt an weng längarn (401/06), dea fiaht iwa'd Arnstoahöin und Arnstoaruinan.

Kraxln Werkeln

 
Da Ausstiag vo da Mattahuanstiagn

Aum Päustoa gibt's eppa 850 Klettaroutn in oin meglichn Schwierichkeitsgrodn, de wos se iwa 25 Sektoan dastreckn. Drum is a ans vo de beliebtastn Klettagebiete in da gaunzn Weana Umgebung. De Wänd san Richtung Noadwestn ausgricht', oiso hosd aum Nochmittog de Sunn.

Es gibt aa drei vasichate Klettasteig', de Mattahuanstiagn (Matterhornstiege A/B), de Hosalstiagn (Haserlstiege A) und de Coloir-Stiagn (B/C). De beidn easchtgnauntn wean aa ois Päustoa-Klettasteig bezeichnat. Es steht zwoa augschriam, dassd a Klettasteig-Ausrüstung brauchst, owa es geht a ohne. De kloane Woidviadlarin woa obm, so schnöö hosd goa ned schaun kenna.

Hittn Werkeln

  • Aum Gipfl hero'm steht wia gsogt es Päustoahaus vom Oipmvarein (Sektiaun Gebiagsvarein), des is 1923 earicht' wuan. Im Joah 2013 is no a Aussichtsplattfuam dazuabaut wuan.
  • Aum Südhaung steht de Päustoahittn auf 640 m Seehechn, de is 1950 baut und seit 1988 vo de Natuafreind b'wiatschoft wuan. Des woara liabe kloane Hittn, de wos' leida im Dezemba 2015 zuadraht haum.

Ruinan Werkeln

 
De Mauareste vo da Ruinan Arnstoa, links de Buaghöin
 
De Arnstoanodl

Auf an neadlichn Auslaifa vom Päustoa bei Raisnmoakt liagt de Arnstoaruinan (Arnsteinruine) vo dea nimma vü iwa is. Grod no a poa Mauan vom Toa, vom Rundtuam und vom Buagsoi (Palas). Des woa amoi a Hechnbuag, de wos im Joah 1170 es easchte Moi eawähnt wuan is. Da easchte Buagherr woa da Wichard vo Arnstein, da domolige Lehnsherr vom Päustoa und vom Hochn Lindkogl. Dena Arnstoana hod de Buag bis ins 14. Joahhundat gheat, nocha haum se de Bsitza schnöö ohgwechslt. In da Zeid vo da Easchtn Weana Tiaknbelogarung is' zasteat und nocha nimma aufbaut wuan. Da Naum Arnstoa leitet si vo Adlerburg oh.

Ma dazöht se a Gschichtl, dass fricha a ziemliche Grätzn auf dera Buag gwauhnt hod, de wos auf olle Leit eahna Hund ghetzt hod. Wia ihr Mau, da Buagherr, grod auf an Kreizzuag woa, hods a Kind kriagt, des an Hundeschädl ghobt hod. Des hod ihr ned gfoin, drum hods sas hoid umbrocht. Nocha, ois ihr Mau hoamkumma is und des gheat hod, hoda se in a Fassl eigspeat und des ihn Beag oweruin lossn. Duatn, wo's higruit is, is de Kiachn Maria Raisnmoakt baut wuan, de wos se späda zuaran Woifoahtsuat entwicklt hod.

Ne'm da Ruinan steht de Arnstoanodl, des is a 13 m hoche Föösnodl, de wos zan Natuadenkmoi eaklärt wuan is. 1899 is zan easchtn Moi ana auffekraxlt.

Gschicht Werkeln

De Ködn haum den Beag ois Druidnoitoa gheiligt. Vom Haus Nr. 48 in Nöstach, des is da Fuxhof, siechstn Päustoa genau zwischn zwoa Hüglgräba duach. So is aa meglichaweis da Naum entstaundn, wäura so zua Datumsbstimmung wiara Kalenda auf de Oat aupäut wuan is. Aundare frichare Nauma vom Päustoa san Wexenberg und Ballenstein.

Geologie Werkeln

Da Päustoa is großtäus aus Wedastoakoik (Guadnstoana Koik) aufbaut. Da schroffe Föös vadaunkt sei Aussehn den Restn vom Urozean Paratethys aum End vom Eozän vua eppa 35 Mülliauna Joah. Ma hod ned weng Fossülian, wia Ammonitn, Muschln und Schneckn in dera Gegend gfundn.

Höin Werkeln

 
Es beeidruckende Poatoi vo da Arnstoahöin

Im Gebiet vom Päustoa zwischn Weißnboch und Allaund san 31 Höin dokumentiat, de bekauntastn san:

  • Allaunda Tropfstoahöin, aa Fraunhöin gnannt (Allander Tropfsteinhöhle bzw. Frauenhöhle, 1911/2): de liagt aum Buchbeag bei Allaund neadli vom Päustoa und is de fünftlängste Höin vom Weanawoid. Se wiad ois Schauhöin betriam, is 177 m laung und weist an Hechnuntaschied vo 25 m auf. Drin kaunst a Rund iwa Stiagn und Leitan gehn, dabei kaunst de Tropfstoana, wia aa Beagmüli, aun de Wänd sehn. Ma hod Knochn vo an 10.000 Joah oidn Braunbärn und Troglophiln (des san Viecha, de wos nua in Höin le'm) gfundn, de san drin ausgstööt.
  • Arnstoahöin (Arnsteinhöhle, 1911/4): 128 m launge Höin aum Fuaß vo da Arnstoawaund, untahoib vo da Arnstoaruinan. Es 6 m Poatoi is 30 m broad und wiad duach an Fööspfäula täut. Vom aunschliaßandn Gaung zweign a poa vaästlte Schliaf' oh. In da Höin hod ma uagschichtliche Fund' gmocht, wia Höinbärn, Höinhyänan und Rentia'; im Mittloita is' ois Köla oda Stoi fia de Buag gnutzt wuan.
  • Buaghöin (Burghöhle, 1911/22): bis 4 m hoche Hoibhöin ne'm da Ruinan Arnstoa.
  • Schwoaznseerhöin (Schwarzenseerhöhle, 1911/44): is wia de dane'mliagende Spoithöin a tektonische Höin aum Südhaung vom Päustoa, de beide aum Aunfaung vom 20. Joahhundat bei Stoabruchoawadn g'öffnat wuan san. Duach an 6 m diafn Schocht kummst in an Raum mit riesn Vastuazblöckn, wosd no in a zweite Etagn ohsteign kaunst. Insgesaumt is de Höin 53 m laung und 17 m diaf.
  • Spoithöin (Spalthöhle, 1911/45): 50 m launge, duachschnittli 1 m broade Spoitn, eareichbar duach an 5 m diafn Eistiagsschocht.
  • Deiflsbodstuam (Teufelsbadstube, 1911/47): 9 m broade Hoibhöin aum Waundfuaßsteig aum Päustoa.
  • Obare Toastoahöin (Obere Torsteinhöhle, 1911/53): in da Westwaund vom Toastein, neadwestli vo Weißnboch. 40 m launga, täus schlufoatiga Gaung.

Im Netz Werkeln

  Commons: Peilstein – Sammlung vo Buidl, Videos und Audiodateien