Plent
Plént oder Pléntn isch a Speise, dé aus pléntenen Mehl zuabereitet werd. Je nåch Gwóhnheit nimmp man unterschiedliche Méngen Wåsser unt a bissl Sålz unt kócht as Mehl, bis es woach werd. Wénn man in Plént Wurst óder Spéck mitkócht, kriagg er an zuasätzlichn Gschmåchn.
Plént isch as tipische Gericht va die Sidtiróler Weinbaugebiate unt werd vielfåch in an Kupferkéssl in Frein kócht. Zun Plént kånn man Spéck, Wurst, Kas, Spiegleier óder åndre Såchn éssn. Der Vórtoal van Plént isch sei oanfåche Zuabereitung, unt er isch guat zun éssn.
A Weil nåch der Entdéckung va Amerika håt mån in die Sidtiróler Weinbaugebiate ångfången, Tirgg (türkisches Korn, Mais) zu sétzn unt zu verårbetn. Hait isst man ålm nó Plént, åber man kaft as Mehl meistns in Gschäft.
Unter Schwårzpléntn versteaht man an ånders Gericht bzw. die Staud, aus der’s hergstéllt werd. Af hoachdeitsch hoaßt sie Buchweizen. As Mehl isch dunkl. Schwarzpléntens Mehl kånn man aa fir Kuchn verwéndn. Schwårzplént håt Tradizión in Sidtiról.
Plént kimmp ausn lateinischn „polenta“ dés élter isch as wia der Tirggånbau in Európa. Polenta håt urspringlich Mehl aus åndre Getroadårtn bezeichnt. Es isch verwåndt mit daitsch Pollen (Blütenstaub) unt moant ébm a mehligem, stabige Substanz.
Die Italiener éssn-en aa gern unt sågn derzua „polenta“. Derzua éssn sie Håsnfleisch, Schwammlen, Fiséln óder åndre Såchn.