Der Artikl is im Dialekt Weanarisch gschriem worn.

Vinzenz Chiavacci (* 15. Juni 1847 in Wean; † 2. Februar 1916 eb'ndå) woa'r a östarreichischa Zeidungsredaktöa, Feuilletonist und Schriftstölla.

Vinzenz Chiavacci (1891)

Leb'n Werkeln

In Vinzenz Chiavacci sei Voda woa'r a italienischa Pfeif'nschnitza. Aug'faungt håt da Vinzenz ois Eis'nbauhnbeaumta und åb 1887 håt a daunn nua meah ois Redaktea und Schriftstölla g'oawat. Ea woa aug'stöit beim Neuen Wiener Tagblatt, wo'r a Schriftleita g'wes'n is, bei da Oesterreichischen Volks-Zeitung und åb 1896 ois Heausgewa bei de Wiener Bilder, des woa'r a illustriat's Woch'nbladl. In da Freimauralosch' Zukunft in Wean is da Chiavacci Mitglied g'wes'n.

Berühmt is da Chiavacci duach seine Kuazg'schicht'n in vaschiedane Zeidungan wua'n. Füa de G'schicht'n håt a de uaweana Figua'n vom „Herrn Adabei“[1] und von da „Frau Sopherl vom Naschmarkt“, zwaa echte Weana Typ'n, eafund'n. Da „Herr Adabei“ ist dabei ana, dea wo zu oi'n und zu jed'n wås zum Red'n håt und üwa ollas raunz'n tuat. Üwa de „Frau Sopherl“ håt da Chiavacci joahrelaung jede Woch'n in da Österreichischen Volkszeitung a Feuilleton g'schrieb'n und zwoa'r unta de Tit'ln „Eine die's versteht“ und „Die Bezirkstratschn“. Späta håt da Chiavacci seine weanarisch'n Skizz'n ois Biach'ln z'saummg'fåsst und aussadem an Roman g'schriebn. Da Chiavacci woa guat bekaunnt mit aniche zeitgenössisch'n Schriftstöllakolleg'n, mit'n Ludwig Anzengruber und in Karl Schönherr, b'sundas owa mit'n Ludwig Ganghofer, mit dem a de Weak' vom Johann Nestroy neich aussegeb'n håt.[2] Seine Bühnanstückln san boid wieda vagess'n g'wes'n, beispüisweis Der Flüchtling, a Beoawatung von eahm und vom Ganghofer vom Nestroy sein Der alte Mann mit der jungen Frau.

Nåch sein Tod håt de Witwe Malvine Chiavacci in Karl Schönherr g'heirat'.

Nåch eahm is 1925 de Chiavaccigasse in Wien-Margareten benaunnt wua'n, de's sei 1976 owa nimma gibt. Se woa zwisch'n in Magaretngiatl und da Simbrunnanfödgassn. Seit 1926 håt da Chiavacci a Eah'ngråb auf'n Wiener Zentralfriedhof (Gruppe 0, Reihe 1, Nummer 77).

Weaksvazeichnis (auszugsweis') Werkeln

  • Aus dem Kleinleben der Großstadt, Humoresken, 1886
  • Einer vom alten Schlag, Volksstück, 1886
  • Wiener vom Grund, Humoresken, 1887
  • Bei uns z´Haus, Humoresken, Wien 1888
  • Wo die alten Häuser stehen, Humoresken, 1890
  • Klein-Bürger von Groß-Wien, Humoresken, 1892
  • Einer von der Burgmusik, Poss'n, Easchtaufführung 1892
  • Der letzte Kreuzer, Posse, 1893
  • Wiener Typen, Humoresken, 1893
  • Eine, die's versteht, 1896 [1]
  • Der Weltuntergang. Eine Phantasie aus dem Jahre 1900, 1897. ISBN 978-3-86444-468-5 (Nåchdruck 2011).
  • Seltsame Reisen des Herrn Adabei, 1908[3]
  • Aus kleinen Fenstern. Skizz'n aus'n Weana Voiksleb'n, 1914
  • Aus der stillen Zeit, Weana Roman aus de fuffz'ga Joahr vom vuarich'n Joahrhundat, 1914

Literadur Werkeln

  • Chiavacci Vinzenz. In: Österreichisches Biographisches Lexikon 1815–1950 (ÖBL). Band 1, Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften, Wean 1957, S. 143.
  • Kurt Vancsa: Chiavacci, Vinzenz. In: Neue Deutsche Biographie (NDB). Band 3. Duncker & Humblot, Berlin 1957, S. 203 f. (Onlinefassung)
  • Felix Czeike (Hrsg.): Chiavacci Vinzenz. In: Historisches Lexikon Wien. Band 1, Kremayr & Scheriau, Wien 1992, ISBN 3-218-00543-4, S. 566 (Digitalisat [2]).

im Netz Werkeln

  Commons: Vinzenz Chiavacci – Sammlung vo Buidl, Videos und Audiodateien

Beleg Werkeln

  1. a dabei = östarreichisch füa'r an, dea wo üwaroi sei Nås'n einesteckt, a G'schaft'lhuawa
  2. Vinzenz Chiavacci/Ludwig Ganghofer: Nestroys Gesammelte Werke. Bonz Verlag, Stuttgart 1890
  3. Eindrog iwa Vinzenz Chiavacci in: Austria-Forum, dem östareichischen Wissnsnetz – online  (auf AEIOU)