Flochgau

Der Artikl is im Dialekt Ståd-Såizburgarisch gschriem worn.

Da Flåchgau is da nördlichste vo de fünf Gaue, in dé wås as Såizburga Lånd tradizionell eîdeud is. Er bstehd aus'n Bezirk Såizburg-Umgéwung und da Ståd Såizburg söim und is damid mid Åstånd da Gau mid de meistn Leid, de wås dort wohnan.

Geografie

In Flåchgau kã ma in vier Låndschåftn eîdeun: des Såizburga Beckn (åiso des Gebied, wo d'Såizåch aus de Åipm außarinnd) rund um d'Låndeshauptståd (åb da Mündung vo da Königsseeàchn), in Untalauf vo da Såizåch rund um Owandorf (bis nåch Sånkt Georng åwe), des Såizburga Seenlånd rund um Seekircha (mid Wållasee, Owadruma See, Mattsee) und des Såizburga Såizkåmmaguad rund um Sånkt Güing (mid Woifgångsee, Fuschlsee, Hintasee).

Låndschåftli prägt wird da Flåchgau vor åim im Såizburga Beckn durch'n Untasberg südlich vo da Låndeshauptståd, der wås mid an vo seine Güpfün (im Såizburga Hochthron) d'Grenz zu Owabayan büidt. S'Såizburga Såizkåmmaguad is recht bergig, und dortn san de westlichn Auslaifa vo de Såizkåmmaguad-Berng, vom Gaisberg bis zan Zwöifahorn. Da nördliche Deu vom Flåchgau gherd zan Åipmvorlånd und is flåch-wellig, zwà gressane Erhéwungen san da Haunsberg und da Kolomånnsberg. Entlång vo da Såizåch san nu Auwåidgebiete.

Gschicht

Seid'n 6. Jåhrhundat håd da Flåchgau Såizburggau ghàßn und wår, so wia à da Rest vom Såizburga Lånd, beim Herzogdum Baian. Såizburg håd si dånn vo Baian åglöst, nåchdem da Herzog im Jåhr 1275 de Grenzn vo Såizburg ånerkånnt håd und da Såizburga Erzbischof, da Friedrich III. vo Leibnitz, im Jåhr 1328 a eigene Låndesordnung erlåssn håd. Såizburg wår dånn bis zan Jåhr 1803 hibsch a unåbhängiga Stååd im Heuling Römischn Reich. Dånn is's nämli in de Napoléonischn Griag vom Kinireich Bayan bsétzt worn (Bayan wår mi'n Napoléon vabündt).

Da Såizburggau wår àna vo de vier Gaue, in dé wås as Erzbistum eîdeud wår (de åndan wårn da Pinzgau, da Pongau und da Lungau) und håd ålle Gebiete nördli vom Påss Lueg umfåsst; åb 1805 is då à nu s'Lammatåi dazuakumma, wås vorher bei'n Pongau gwén is. Zan Såizburggau håm ursprüngli Gebiete af ålle zwà Seitn vo da Såizåch gherd, åwa wia Såizburg im Jåhr 1816 nåch'n Weana Kongress zu Östareich kumma is, is da Deu westlich vo da Såizåch, da Rupertiwinkü rund um Laufm, bei Bayan bliem.

Des Såizburga Lånd wår in Östareich zerscht a Deu vo Östareich owa da Enns (da Såizåchgreis), erscht 1850 is's dånn a eings Kronlånd worn. 1896 is in Hallein a eigane Bezirkshauptmãschåft eîgricht worn, wei da Såizburggau z'groß wår, und so is da Südn, åb da Mündung vo da Königsseeàchn in d'Såizåch, zan Dennengau worn. Fir's restliche Gebied vom ehemåling Såizburggau nimmd ma seiddem in Nåm Flåchgau her, wei's da flåchane Deu vom Såizburga Lånd is.

Berühmte Leid vom Flåchgau

Bacher Gerd, Journalist
Berger Nik, Beachvolleybåi-Spüla
Diabelli Anton, Komponist
Doppler Christian, Mathematika und Physika
Ferrero-Waldner Benita, Politikarin
Gauß Karl-Markus, Publizist
Glomser Gerrit, Ràdlfåhra
Holzbauer Wilhelm, Architekt
Ibertsberger Andi, Fuaßbåi-Nazionalspüla
Herbert vo Karajan, Dirigent
Krassnitzer Harald, Schauspüla
Kuljić Sanel, Fuaßbåi-Nazionalspüla
Mainoni Eduard, Politika
Makart Hans, Måla und Dekorazionskünstla
Mohr Joseph, Pfårra und Dichta
Mozart Wolfgang Amadeus, Komponist
Otto I., Kini vo Griechnlånd
Ratzenberger Roland, Formü-1-Fåhra
Thorak Josef, Nàzi-Büidhaua
Trakl Georg, Dichta und Autor
Voggenhuber Hannes, Politika

Biachü

Enzinger Franz Paul: Flachgau. Salzburgs lieblicher Vorgarten. ISBN 3-7025-0330-7

Weblink

Umfångreiche Informazionsseitn üwa d'Ståd Såizburg, d'Umgéwung und des Såizkåmmaguad