Der Artikl is im Dialekt Owaöstareichisch gschriem worn.

De Bleamalkriag oda Blumenkriege, Nahuatl: Xochiyaoyotl, woan in Zentreumexico a gaunz eignoatige Oboat vo kriagarische Ausanaundasezungan. Es woan bluadige rituäe Kampf. Se san owa ned wegn oana Eaobarung, Untaweafung oda zwengan Plündan gfiad wuan. Da oanzige Zweck woa, reglmassi Noarung fiad Gedda z bsuagn; des hoasst, de Kriagsgfanganan san gopfad wuan.

Kriagsbüdl, aus Kodex Mendoza
A Büdl vo oana Menschnopfazeremonie
A Koatn vo da Gegnd

Vuagschicht Werkeln

De Vöka in Zentreumexico hom agnumma, dos se im Finftn Eadzeitoata lebn. Se haums Nahui-Atl, de 5. Sun gnennd. Davua hods scho 4 Sunna gem, de wos oile mid fuachtboan Katasthrophn untagaunga san. De 4. Sun soid 676 Joa dauad hom. Wei s owa ned gwisst hom, wia oid de Stod Teotihuacan woa, se hom jo kaum no de Gschichtn vo de Toltekn kend, zweng dem woans unsicha, wia oid eanane 5. Sun scho gwen is. Se hom nua gwisst, dos Teotihuacan scho uaoid woa, owa dos de Leid aa scho in da 5. Sun glebt hom.

Oiso woan sa se sicha das eana Iaztzeit scho öda woa ois wia de 4. Sun dauad hod. Dahea homs famuat, das eana 5. Sun scho oid woa und oiweu schwacha wuan is. Oiso homs de Gödda und de Sun mid da Bessan Noarung fudan miassn, das eana nu lenga dahoid bleibt. Und des Weatvollste wo nu amoi des Bluad und de Heazn vo de Menschn. Des Bluad woa fia Eana wia Bliah und Bleamal. Wei des Heaz woa fia de Leid des Zentrum, es woa midn geddlichan Feia und da Uakroft Teyolia bsöd De dene Leid a in Vaschtaund gem hod. Und dahea homs des Heaz a Odlafrucht oda Edlstoa (Opal) gnennd. Se woan da Iwazeigung wauns de Gedda ned gnua fuadan daun weans kroftlos und Eanane 5 Sun gehd mid Fuachtbore Eadbem und Vuikanausbrich in oana ewign Nocht unta.

Da Auloss fian easchtn Bleamalkriag Werkeln

Untan Tlahtoani Ilhuicamina, Moteuczuma Ilhuicamina Chalchiuhtlatonac Ouetzaltecolotl Homs im Toi vo Mexico merare Unglik hintaranaund ealeidn missn. 1444. is a gross Hochwossa gwest und a de Stod Tenochtitlan is ogsoffn. 1446 hod a Heischreknblog des Laund koigfressn. Und ob 1450 hods finf Joa laung zweng grengd, im Winta Frostafbrich und im Summa is af de Föda ois vadiad. Se hom zwoa bvoarot ghobt, owa in driddn Joa woa a des weggwest. Obn viatn Joa hom se vü Leid ausan Toi vo Mexico an de Totonakn ois Sklavn vakaft, nua das Iwalebn hom Kena. Das des koane Einzlfö woan, zoagt scho das dafia spada a eigns Wuat dafia ghobd hom. Netotonacahuia und des bdeit, Se hom se vatotonakt. East im 6 Joa hods wida a guate Eantn gem. Da ma jo nixe iwa de Klimaeinflüss gwist hod und a sea owagleibisch woa, hod ma de Schuid bei Se söwa gsuacht. Ma woa da Moanigung, das ma dene Gödda und da Sun zweng Noahrung gem hod und dahea san De schwacha wuan und zwegndem san a de Natuakatasthrophn kema. Oiso hod ma dagn wos untanema missn. Und so sans aus eanan Notlog af de Bleamalkriag kema. Owa Se hom a bschlossn das Gegandn weida weg, zweng eanana Vasuagung eaowan wean miassn.

Wiaso hod ma do ned glei de Nochboan iwafoin Werkeln

Des wiatschoftli bessare sidlichare Puebla Toi homs scho eaowat ghobd. Ebnso scho Gebiet in Nuadostn und in Siidostn eini woan Eana tributpflichti. Hod ma vo Dene Opfasklavn woin, hod mas nua in Bstrofungs- Oda Eaowarungskriag bsuagn kena und ma hods a nu bis in d`Haubdstod duachefuadan missn. De Gbiad estli vo Eana woan vo de tlaxcaltekischn Vöka bsidld gwen. Und gegn a Eaobarung vo Dene haum drei Grind dagegngschprochn. Easchtns de tlaxcaltekischn Schtodschtootn wia Huexotzincos woan recht eng mid de Acolhuas aus Tetzcuhco dem zwoatn grossn Voik vom Dreibund vawaund. De Tlaxcalteknvöka hom se aus 3/4 ehemolige Chichimeknstämm und aus da oideahwüdign Tolteken-Chichimekenstadt Cholula zamgsezt. Und Zwoatns woan de Tlaxcaltekn mindastns ebnos kriagslüstan und kaumpfeaprobt wia de Aztekn. Und Driddns is Eana Laund eppa af da söbn hechn gleng wias Toi vo Mexico und woa dahea aubaumassig gnau so bnochteuligd und hed de Aztekn ned fü weida brocht.

Oiso wan fia ausreichande Mengan vo neiche Opfasklavn nua grosse Eaowarungskriag in de Fean in Frog kema. Owa jeds Joa massig Opfasklavn iwa hundate vo Kilometa zdreim wa unwiatschoftli gwen, des kau ma nua mid oanige Bsundare mochn. Da jo de Nochboan de söwn Gödda aubet hom und a de gloache religiiöse Vuastöllung ghobd hom, wan jo eanane Opfa eppa weatvolla und ma hed se a de Kriagsvuabroatungan und an grossn Tross gspoad. Und so is ma af de Idee vo de Bleamalkriag ghema.

Rituäu und Vaeinborungan Werkeln

Da jo a de Nochboan unta Katasthrophn glitn hom woan se Se schnö eini. Und ma hod se afa a boa Regln goanigt. De Kämpf san wia Theatainszenirungan oglaffa. Vuahea hom de Prista und de Woahsoga bfrogd wean miassn wöchane de bessan Dog dafia wan. Den de Kampf hom jo af goa koan Foi af an Dog foin deaffan dea megligawoas iagandoan God ned passt hed. Daun hod ma des Voik vaständigd mid dem ma raffn woit. A des Schlochtföd (de Bluadwiesn) is festglegd wuan. Ma hod a festglegd ob de Jugandlichn geganaund kempfa soin. Es hod Regön gem, wia Heid bei schpuatliche Wettkampf, de a moast eighoidn wuan san. Nua oamo is a Bleamalkiag ausgoat und in oan richtign Kriag iwagaunga. Des woa owa in Moteuczuma II sei Schuid, weu ea za de aundan Vöka so iwahebli woa. Des woa Dea, den seine oaganen Leid scho 1520 daschlog hom, wia Ea in Tenochtitlan a Gfaungena vo de Schpania woa. Ea hod se bei seine Vabündn de Acolhua eigmischt und se bvuamund. De Tlaxcaltekn hod Ea wiatschoftli eigschniad und so is da Blemalkriag 1504 gegn Se zu oan richtign Kriag ausgoat. Bei dem de Mexica fuachbore Valust ealeidn hom missn.

Owa sunst woas a rituala Kriag. Wos a Zwoakämpf gem hod. Do is a eaforena bkaunta Kriaga oda Odliga vuatredn und hod oan aundan bkauntn Kriaga vo da Gegnsoat namantli afgfoadat mid eam zkämpfn. Es hom owa a Gruppn, oda de Kriaga vo oana Untataunstod gegana oane vo da Gegnseitn kämpfn megn. Owa es hom a Olle zgleich gegnanauda grafft.

Waun de vaeinboate Zeit umme woa, hod ma de Gfaunganen zaumpockt und is hoamgaunga. Owa a waun iagandeppas Unvuahegsengs eitroffa is, hod ma oafoch de Gegna vastendigt das ma zweng dem Afhean miassad und Olle Zwoa hom mKampf eigstöd und san fridli homgaunga. Swoa jo a schnö zaumbockt, den ma hod jo ned oizu weid hoamghobt und hod se dahea an grossn Tross daschboad.

Kaumpfschtü und Woffn Werkeln

Da ma jo de Gegna ned umbringa owa a ned oizschwa falezn woit, ma hods jo zweng da Opfarung braucht und do homs jo nu Lebn soin, hod ma dahea mid Steckan und Keuln kempft. Ma hod dazua vo de Macuahuitl (Obsidianschweat) de schoafn Klingan aussadau.

Am Bessan woas waun da Gegna mid an Schlog afn Kopf bdeupt wean hod kena, weu daun hod eam ned fü gföd und ea hod söwa afn Tempö aufesteign kena zan Opfaoitoa. A gwinschta Nebnzweck woa a das de Mauna owas Krigfian gübt hom und ma a de junga Beasch ins Kriagfian augleand hod.

Kaumpfmoral Werkeln

Fia de Leid in Zentreumexico woas söbstvaständli, das ma Ois doa muas, um in Hunga vo de Gedda z`schtün. Wei jo da Tod afn Schlochtföd und da Opfatod fia de Gödda de Easchtrebnsweatastn woan, homs de Söhln vo dena Vastuamna direkt in den owast Hümmi afsteign lossn. Des woa sowos wia eana Paradis und deswegn sans aa mid oana wirklign Freid in de Kriag zogn. Den es hed eana jo nixe bessas gscheng ghena.

Entweda homs söwa Gfaungane gmocht und san bei eanane Leid bessa augseng gwen, oda se san in eanana Hiararchie Offizia wuan oda sogoa in Deanstodl afgnumma wuan. Sans owa gfaunga wuan, woas a ned schlecht, den Se haum daun gwisst das fia oan Godd gopfad wean und Eam za Noahrung deanan. Ea owa daduach a vo da Mühsoa vom Eadnlebn ealöst und Eam a scheena easchtrebnsweata Aufenthoit in eanan Paradies eawoat.

  • Fia ins unvastendli, owa a soa Iwazeigung kenan ma jo a Heid vo de islamischn Söbstmoadatntäta. Dahea was a koan Gfaungana eigfoin, nochand obzhaun. Ea hod sein Iwawinda ois sein Votta augred und is Eam ohne Fessln nochigaunga. Fia de Bteiligtn Vöka hom de Kriag owa an grossn Bluadzoi brocht, bsundas unta de Odlign.

Bleamalkriag unta Freind Werkeln

Da Kriag woa so in Söbstvaständniss vo denane Vöka vaaunkad das sogoa gütlige Vaeinborungan mid oan Blemalkriag ogschlossn wuan san. Ois wuadad eascht a Kriag de Iwaeinkunft gödn lossn. Es is a Bleamalkriag zwischn de zwoa Dreibundpartna den Mexi`ca und den Acolhua bekaunt. Dea Grund woa a Gbiadstausch zwischan de Zwoa. Obwoi se de Heascha und eanane Berota iwa den Gebietstausch oanig woan, hod des nu mid oana kloan Ausanaundasetzung bkreftigt wean miassn. Ois wia wauns aundas vua de Gedda ned goidn hedad.

Schau aa Werkeln

Literatua Werkeln

Im Netz Werkeln