Nutza:Luki/Gschicht vo Asien

Asien af da Wäidkugl

Da Eadteu is so groß, dass ma de Gschicht vo Asien oft noch vaschiedne Zonan afbaut. Do se de Eaeignis in da Gschicht se owa nia an iagandwöche Eiteulungan oda Grenzn ghoidn hom, kimts oft fua, das aa Gschichtstheman gibt, de wos fia mearane Lända gütig san. Des kimmt aa efta gbiatsiwagreifand vua.

Im foigandn wiad da Eadteu in 6 Zonan eiteud.

Russlaund mid Sibirien

Vo de easchtn Bsidlungsschpuan iwa de finno-ugrischn Vöka und de easchtn Indoeiropäa iwa de Kiewer Russ, de Heaschoft vo de Mongoin und de Russischn Heascha, de russischn Oktobarevolution bis Heid. Owa aa de easchtn Reidavöka und de Eaobarung vo Sibirien keat do dazua.

• 
  De russischn Einflussgbiat noch 1945 ( UDSSR-Ostblockstootn), da eisane Vuahaung)

Schaug aa

• im Afbau

Zentralasien

Do kean de Reidavöka eina owa aa de indoeiropäischn Tocharer sowia des mongolische Teureich, Kanat Tschagatei. Des Reich vom Timur Leng bis za de heitign Stootn Kasachstan, Usbekistan, Turkmenistan, Tadschikistan, Kirgisien und da Mongolei.

• 
  De Khanat vo de Xiongnu
• 
  Mongolischs Reich, Ausbroatung und de spadan Teureich

Schaug aa

• im Afbau

Ostasien

Do wead de Gschicht vo de grossn Kuituvöka wia de Kinesn, Japana, Sid- und Nuadkoreana bschrim. A dea ewige Kaumpf da Kinesn mid de nuadlign Reidavöka. Owa a da Haundl af da Seidnschtrossn und iwa de Gschicht dea Schtootn bis Heid.

• 
  A Kaumpfszene vo da Mogoilninvasion 1293vom Mola Mōko Shūrai Ekotoba
• 
  Es Netz vo da Seidenstrossn]]

Schaug aa

• im Afbau

Sidostasien

Do wead de wexlhofte Gschicht vo de Vöka vo de heitign Stootn Mianmar, Thailaund, Malaysia, Kambotscha, Vietnam, Philippinen, Indonesien, Timor bschrim. Vo eanane grossn Kuituan iwa de Indochina Zeit bis Heid.

• 
  A Koatn vo de Grenzn dea frian Stootn uma 1400
• 
  Da Eifoi in Kambodscha mid da Koatn vo Sidvietnam, vo 1970

Schaug aa

• Angkor Thom

Sidasien

Des ia a gschichtli recht intaressants Gbiat. Do gehts mid de Easchten Hochkuituan o. Iwa de Indoaria, de Moguln, iwa de Kollonialzeit, de Indisch-pakistanischn Kriag, bis zua Gschicht vo de heitign Stootn Afghanistan, Pakistan, Indien, Nepal, Bhutan, Bangla Desch, Sri Lanka und de Malediven.

• 
  De Insl Sri Lanka af oan Koatn vom Claudius Ptolemäus ausn 1 Joahundat n.Chr., do wiads no Tabrobana gnennt
• 
  Mogulreich uma 1690

Schaug aa

• Indus Kuitua

Westasien

In Westasien ligt aa des Gbiat vom goidanan Hoibmond und somit a des vo de easchtn Hochkuituan wia de da Sumera, Elam, Akkad, Babylon, Assyrer, oidn Egypta , Hethita, Peasa und de hebräischn Stootn. De Eafindung vo da Keuschrift, egyptische Hieroglyphn, vom Alphabet und da arabischen Schrift. In dem Gbiat hom se aa de Gschichtn ogschpüd vo de Reich vo de Ostrema, de Kalifn, Tiakn, Sassanidn, Partha, Kreizfohra, vom IlKhanat (Mongoin), Mamluken, Assasinen bis za de heitgn Stootn vo Persien, Tiakei und de Arabische Hoibinsl und aa olle eanane Ausanaundasezungan.

• 
  Des Peasareich untan Dareios I , uma 500 v.Chr.
• 
  De Kreizfohraschtootn uma 1135

Schaug aa

• Easchte Kuituan
• Göpekli Tepe
• Easchte Hochkuituan
• Gudea