Wikipedia:Hoamseitn-Buidl


 
Sternsinga


Af dem Buidl siagd ma zan easchtn Moi en 4. Heilign Dreikini, ganz incognito af Bsuach in Wean. De ganze Gschicht dazua vom Haas Michl af Kuchlbehmisch (a boarischa Dialekt) gibts af Youtube: Da 4. Heilige Dreikenig.

Sternsinga is a boarischa Heischebrauch uman Dreikinidog. Dazua vakleidn si de Kindln ois Koschpa, Mejchior und Boithasar und singan voa jeda Dia a Liadl. Dofia griagns Spendn fia an guadn Zweck. Nacha schreibns mid ana Kreidn an Segn afd Hausdia.


 
Pinguina

Dass de Pinguin danzn kina, hamma scho aus Hollywoodfuim gleant, z.B. in Happy Feet.

Oba kinan de Pinguin aa fliagn? Af dem Buidl schaugts ganz danoch aus. De Frog is nua wia de Landung ausschaug, wei afd Babbn fliagn ko unsaoana aa...


 
As Wendlstoakiahal

Am Fejsrucken hundad Meta untam Gipfe vom Wendlstoa liegts Wendlstoakiachal. Es is de hächstglegane Kira vo Bayern und vo Deitschland. Da Grundstoa is scho anno 1889 glegt worn. Es gibt nua Kapejn, de wo no hächa liegn, wia beispuisweis de Zugspitzkapejn.

Inititialzindung worn de Klogn vo da Rosa Krimbacher, da easchtn Wiatin vom Wendlstoahaus, des wo 1882-1883 baut worn is. "Dass ma hoit do herobn des ganze Joar in koa Kiachn ned kimmt", hod de Krimbocharin imma wieda klogt. Da Bau is vom Mingara Kunstprofessor Kleiber Max in Ogriff gnumma worn.


 
gloana Saubea

So a gloana, wuida Saubäa fuiht si aa im Schnää pudlw... öööhaaaa - sauwoi, naaa echt berig, wuidsauwoi. Ea is koa Frischling mehr, ea woass scho wias so lafft, hosd mi. Deswegn nennt ma an Zwoajaarign Saubäa aa Ibalaifa (so a Hoibstoarka hoid, woasst). Untan Schnää findd aa a mid seine kroftvoin Risslschnauzn aa im Winta sei Leibspeis: Oachln.


 
Auszogne

A Schmoiznudl, aa Auszogne, Fensda-Kiache, Nockade, Kiachl, Bauankrapfa, gnennt, is a Beckarei aus an Geamdoag, de wo in hoassm Fett aussabocha wead (friacha: in Schmoiz). De Auszogne wead voa oim im Fosching gean gessn. Vo sejchanan Schmoizbeckarein hod aa da Schmoizige Samsda (Foschingssamsda) sein Nama.


 
A vairrts Schof

"Und das Lamm schrie Hurz!" - Naaa, in unsam Buidl siegst freile a zinftigs Tirola Schof und des schreit: "Manda s isch Zeid, dass noch mia suachts, i ho mi am Beag valaffa!


 
Bussal

"Annamirl Zuckaschnirl, gäh mid mia inn Kella, dring ma do a Glasal Wein, oba an Muskatella!" - "Toni, Lemoni, Pommarantschn Guggu, a gscheggada Goaßboog is ma liaba wia du!"

 
Buglgraxn

Buglgraxn marsch! Schaugt aus wia Schwaastorbat. A Kommandantin sogt, wo s lang gähd. Oba öhaaa, hoit! Des ia a Freilufttheata in Kina, voa ana berign Kulissn, en Jade-Draggn-Schnääbeag! Gspuit vo de Naxi, an oidn Kuituavoik in Kina, wo ois ethnische Mindaheit onakannt is.


 
Stod Soizburg

D'Stod Soizburg vom Kapuzinerberg aus gseeng.


 
Ringlspui

"Schee is so a Ringlspüü, es is a Hetz und kost ned vüü..." und da Herr Franz mid sein Gspusi losst si s guad geh: "Mid Gaudää und Bahöö foan de beidn Karusöö, plötzlich sogt se, Franzl schau, is des ned dei Frau..." [Weanaliad vom Leopoldi Hermann und vom Herz Peter]. A scheene Interpretation af Youtube.


 
Schnäägleckal

De Schnäägleckal laitn jeds Joar as Fruajoar ein... Da botanische Naum Galanthus kimmt vo de griachischn Weata gála fia Milli und ánthos fia Bliah (wei de Bliah milliweiss san). Andane Nama san Liachtmess-Gleckal oda Fruajoasgleckal.


 
Wissnschoft

Varuckte Wissnschoft? Na, jo, wann ma diaf gmua schaugt. "Wea vo da Wejd vo de Fuzal und Aitzal ned gschockt is, dea hods ned vastandn", hod da Nobelpreisdroga fia Physik da Niels Bohr gsogt.


 
Mingara Skiline
Minga Skiline, d'boarische Landeshaptstod mid ire Biagärtn is owei an Bsuach wert...


 
Deife

A Tirola bringt sogor en Deifi (vo griachisch Διάβολος, boarisch da Faktnvadraaha) ins Schwitzn (Grafitti in Laiboch).


 
Menschnopfa ba de Aztekn

Des Buidl ausn 16. Joarhundad zoagt a grausligs Menschnopfa vo de Aztekn. Opfa ois Tauschgschaftl mid de Gedda gibts praktisch in oin Kuituan. In an Haffa Kuituan hods aa Menschnopfa gebn: ba de Germanen (vgl. Moorleichn) genauso wia ba de Kejtn und Judn (vgl. Bibelgschicht vo da Opfarung vom Isaak). Im Kristndum wead beispuisweis de Kreizigung vom Jesus ois Menschnopfa fia de Menschheid interpretiad. Und de Kommunion is a ritualisiade Version davo, a Menschnopfa mid symbolischn Kannibalismus (de Hostie is da Loab Kristi) (vgl. CG Jung: Das Opfer).


 
Oipmstoabock

Da Oipmstoabock (Capra ibex) oda Gmoana Stoabock is a Oart vo de Goass, wo in de Oipm vorkimmt. Es Weiwal wead Stoagoass gnennt.


 
Medizinmo

A indianischa Medizinmo hockt vua an Baam und is noch an Initiationsritus vo Enagie duachwabad. A Medizinmo wor ned nua a Heila, ea wor ba de Indiana aa da Seejnfiahra (Psychopomp), dea wo de Doudn za eanare Ahnln gfiaht hod. Da berihmtasde Psychopomp in da boarischn Mythologie is da Boandlkrama (da personifiziade Doud). Beispuisweis in da Gschicht vom Brandna Kaschba.


 
Dorftrottel

Doaftrottl san friacha oft dauahoft weggspiat worn, Stodtrottl owa nia ned, warum? Les en Artike iban Doaftrottl, do gibts aa an Obschnidd iban Stodtrottl.


 
Schloss Neischwanstoa


As Schloss Neischwanstoa (amtli: Schloss Neuschwanstein) is a Schloss im Oigai afm Gebiet vo da Gmoa Schwangau bei Füssen, des wo da Ludwig II. baun hod lossn. Des is as berihmdaste Schloss vom Kini und oans vo de bekanndastn Fremdnvakeaszui vo Deitschland. De Architektur und da Innenausbau is a Gipfe in da Baukunst vom romantischn Historismus und Eklektizismus vom 19. Joarhundat. Es wead dahea oft „Märchenschloss“ gnennd. In unmittlbora Nachn liegt a s Schloss Hohnschwangau... weida lesn


 
Koasa Rudolf II.


A Portret vom estreichischn Koasa Rudolf II. ois Gmiasschädl (Vertumnus), gmoid vaum italienischn Kinstla und Ingenieur Giuseppe Arcimboldo (umara 1590).


 
Eingang in die Gasse "In den Grüben" in Burghausen


Auf dem Büdl siagd ma in Eingang zua Gossn „In den Grüben“ in da Oidsstod vo Burghausn in Obabayern. Afm Torbogn schded a boarischs Sprichal, nemli: Gib acht auf die Straß'n, künnst leicht dein Leben laß'n...


 
EDe Windmuin vo da La Mancha, Spanien


A Windmui (dt. Windmühle, engl. windmill) is a technisches Bauweak, wo mid Windenagie Orbadn varichtn duad. Windmuin ghean za de ejtasdn Kroftmaschiina vo da Menschheit, de wo ned duach Musklschmoiz ootriebn wean. Im Buidl siegst de Windmuin vo da La Mancha geng de wo da Don Quijote kempft ghobt hod...


 
Stiagnhaus, England


A Stiagn (dt. Treppe, engl. stairs) is a Konstruktion mid dea wo ma a senkrechte Distanz leichta ibawindn ko. Fia a Stiagn brauchts noch da DIN mindastns drei Stuafa. Im Buidl siegst a bsundas scheene Stiagn im Queen’s House z London, an ehemoligs Kinischloos.


 
Hängade Geatn


De Hängadn Geatn vo de Bahai middn in da Stod Haifa am Karmel. Se ghean zum Wejdkuitaeabe und san oana vo de moastbsuachdn Sengswiadigkeidn vo Israel.


 
Wattens


A Summanochtsdraam? Naa, des is de Stod Wattens in Tiroi in ana wundascheenan Summanochd.


 
Khmer Danz


Klassischa Khmer Danz in am Tempe z Angkor. Des is a Region in Kambodscha, de wo vom 9. bis zum 15. Joarhundad as Zentrum vom historischn Khmer-Kinireich Kambuja gwen is. De Tempen ghean heit zan UNESCO Kuituaeabe.


 
A Speis


A klassische, oide Luxusspeis. Heit is a Speis a kloana Raum, dea wo ois Voarotskamma fia Speisn und Drangln gnuzt wead, oft ois Nebnram vo da Kuchl.


 
rouda Mohn


A Mohnpflanzn in drei Phasn vo iam Lebn: ois Knospn, ois rouds Bleame und ois reife Frucht.


 
Fliangschwammal


De Fliangschwammal ghean zu de giftign Schwammal. Vo de Oidn sans aa ois Drogn gnutzd wornn.


 
Zwaa Buam


Hod da Bua in Kopf valuan? Oda is des a Fotomontage? Naa! des san zwaa Buam, aana vagrom un da aundare greift noch seim Schädl.


 
Yann Wehrling


Woivasprechn? Na, Woivasprecha! (Zoachnung vom Yann Wehrling)


 
Hundstage


I moan, i draam etz grod vo so an echtn Hundsdog...


 
Gummispielzeug


A Teenager vakafft Schwimmroafa und Gummispuizeig am Strand vo Alexandria in Egyptn...


 
Amerikanischer Bison


Da Amerikanische Bison (Bison bison), aa Indiana-Biffe oda nua Biffe (englisch buffalo), is a wuids Rinviech, des wo in Noadamerika amoi weit vabroadt woa. Zamma mitm eiropäischn Wisent gheata zua Gottung vo de Bison. Da Biffe eareicht a Schuitaheh vo 1,80 m. Da Bulle wead ebba 3,6-3,7 m long. Da Amerikanische Bison is des gresste noadamerikanische Spoviech.


 
Cree Indianer


A Krii Indiana afgnumma umara 1903. De Krii (engl.: Cree), in da Krisproch aa Ayisiniwok oda Iyiniwok (woare Menschn), san a Indianavoik vo Noadamerika. Se buidn de mit Obstond gresste Gruppm unta de Easchtn Nationa. Es gibt heit 135 stootlich onakonnte Stämm mit ebba 200.000 Leidln.


 
Presse-Zensur


A Allegorie ibad kommunistische Pressezensur vom Kinstla Jacek Halicki, anno 1989. Pressezensur is heit wieda grouss in Mode, unhoamle beliabt ba oin Diktatuan.


 
Zimt


Zimt is a Gwiaz aus de drickadn Rindn vo de Zimtbaam. In an Handl kimmts ois Puiva, ois Stanga und ois Bliah.


 
Oktoberfest


A Buidl vo da Wiesn z Minga, vom grässtn Voiksfest vo da Wejd. Des Okobafest gibts scho seid 1810 und es wead jeds Joar vo iwa 6 Milliona Leidln bsuachd.


 
Glacier Point Yosemite


A Deandl huggt am Glacier Point im Yosemite Nationalpark in Kalifornien, links danebn da Half Dome Spiiz. Da Yosemite wor da easchte Nationalpark in da USA, wo vo da US-Bundesregiarung offiziej onakannt worn is. Anno 1864 af da Grundlog vom kalifornischn Recht ooglegt, 1890 von da Bundesregiarung ibanumma und im Joar 1984 zan UNESCO-Wejtnatuaeabe ausgwäit. Berihmt zweng de phantastischn Granitfejsn, de Wossafoi und kloarn Bachal, de Waida vo Riesnmammutbaam und zweng da wahnsinnign Oartnvuifoit.


 
Juppentracht


A Muada mid ian Kindl ausn Bregenza Woid in da traditionejn Juppn Tracht. As Deandl woass no ned so genau obs etz a Bussal wui :)


 
hree saddhus at Kathmandu


Drei Sadhus hocka z Kathmandu am Durbar Plotz und zoagn Mudras. De Sadhus san im Hinduismus heilige Leit und de Mudras san freindliche Handzoachn mid ana symbolischn Bedeitung. Da linke Mo gibt an Segn, de zwoa andan zoagn as Radl vom Wissn.


 
Delila Hatuel


A Florett Fechtarin mocht se fiate zan Kampf. As Florett is ois reine Trainingswoffn ausn Degn entstandn. De Woffn hod ma za dem Zweck mid ana Folie umwicklt und duach a sognennde, stumpfe Knospn an am Spiiz entscheaft worn. Knospn hoasst af Franzesisch fleurette. So is da Begriff Florett entstandn. Spoda san a schoarfe Florett fia Duelle eihgsetzt worn.


 
Wasserschloss Mespelbrunn


Des Schloos Mespelbrunn is a Wossaschloos im Spessart, in Untafranggn. Des Schloos is im 15. Joahundad baud worn. Es is duachn Fuim "Ein Wirtshaus im Spessart" recht bekannt worn und wead zua Zeid vo umara 100.000 Leid im Joar bsuachd.



So kannt da Attila, da Hunnenkini ausgschaugt hom. De Hunnen woan kloa. Griddn sans desweng aa af kloane Ressal, so grous wia eppa de heiting Haflinga. Se woan owa zaache Viechal... weida lesn


 
Akkordion


Strossnmusi in Paris: A junga Gwetschnspüla.


 
Mauretanien


Afrikanische Suschi? Dea Bua aus Mauretanien woit unbedingt genau so fotographiad wean! (A Schnoppschuss vaum Ferdinand Reus aus Holland.)


 
Viola and Mina


De Viola (rechts) woa midn Tein eivastandn. Owa ob de Mina glei de Händ dafia nehman hod miassn? (A Buidl vo da Kathy Simon, zeaschd af Flickr affeglodn.)



 
Christkindlesmarkt


Da Niamberga Christkindlesmarkt findt jeds Joa im Advent in da Oidstod vo Niamberg stod. Mid rund zwaa Müllionan Bsuacha is a aana vau de bekauntasdn Weihnochtsmärkte vau da gaunz Wöd. Ea faungt am Freidog vuam easchtn Adventssunndog aun und heat am 24. Dezemba auf.


 
Nigglo


Da heilige Nigglo, es Niggloweiwal und de Buttnmandl am easchtn Adventsunna in Loipl, Gmoa Bischofswiesen im Berchtsgoana Land.


 
Zwetchgnkrampal


A Stand mid Zwetschgnmandal bzw. Zwetschgnkrampal aufm Christkindlesmoakt in Niamberg (niamberbarisch: Zwetschgenmännla).


 
Maronibroda


A Maronibroda am Weana Christkindlmoakt.


 
Krippe Gutenzell


A Detail vom Barock-Krippal (1704) in da ehemolign Klostakiachn vo Gutenzell. (A Fotografie vom Andreas Praefcke.)


 
De Wuide Jogd


Rauhnachtn san de Nacht umman Joareswexl, dena besundas im boarischn Brauchdum a wichtige Bedeitung zuakimd. In da Regl san damid de zwejf Nacht zwischen Heiligomd und Dreikini gmoant. De easchte Nocht am 24. Dezemba wiad de "Muadanocht" gnennt und de letzte am 5. Jenna iDs da "Perchtnomd". Noch oidn Voiksflaam ziagt da Wodan mid da Perchta (= Frau Holle) in de Rauhnachtna in ana wuidn Jogd mid eanan Gfoige iban Himme...