D Kanarischn Insln, spanisch Islas Canarias, informell aa dej Kanarn, han a spanescha Archipl in n Atlantischn Ozean, da wou za Region vo de Makaronesischn Archipl ghejat. Von n am mejran estligan Punkt bis af s marokkanischa Festland han s umma 100 km. Dej Insln ghejan wiatschaftle u politisch za Eiropejschn Union und geologisch za afrikanischn Kontinentolplattn.[1][2]

A Koatn vo de Kanareschn Insln.
A weitana Reljeffkoatn vo de Insln.
A Satelitnbiltl vo de Kanarn.

Dej acht Haptinsnln han nou da Flechn goadnet Tenerifa, Fuerteventura, Gran Canaria, Lanzarote, La Palma, La Gomera, El Hierro u La Graciosa. Da Archipl hod vill Insadln un Insalaln, wej d Insln Alegranza, Isla de Lobos, Montaña Clara, Roque del Oeste u Roque del Este. Weitas umfasst da Archipl vill Felsna, wej dej vo Salmor, Fasnia, Bonanza, Garachico un Anaga. In eltana Zeid hans aa dej Inseln vo de Glückling, "Fortunatae Insulae" oda dej benedeitn Insln gnennt woan.[3] Dej Kanarischn Insln han dej am mejran sidlinga autonoma Gmoischaft u Region vo Spanjan u nou da Flechn u Bvelkaring da grejsst Archipl vo Makaronesjan.[4] Zwengs irna "zwischatn" Loḡ hod ma i dej Kanarischn Insln historisch an Iwagang zwischn Afrika, Nordamerika, Sidamerika un Eiropa gseng.[5]

Um 2019 hom dej Kanarisch Insln a Bvelkaring vo 2,153,389[6] un a Bvelkaringsdichtn vo umma 287,39 Eiwõhna af n km2 ghobt, mid den wou s en achtn Plotz vo de am mejran bvelkatn autonoman Gmoaschaftn einimmt. Dej Eiwõhna konzentrian se haptsechle af dej zwou Haptinsln: Umma 43% lemma z Tenerifa un umma 40% z Gran Canaria.

Dej Kanarischn Insln, bsundas Tenerifa, Gran Canaria, Fuerteventura, u Lanzarota, san groussa Turistnzill mid mejra wej 12 milljona Gest a Joua. Dejs is niad zletzt zwengs da goudn Strendt, en subtropischn Klima u de groussn Natua-Attrakziona, bsundas Maspalomas z Gran Canaria, da Teide Nazionolpark u da Pico del Teide z Tenerifa. Da Pico del Teide is da dritt hejchast Vulkan af da Welt, gmessn vo san Fouss unt am Mearesgrund. Zwengs en duatatn subtropischn Klima, hot ma duatn langa hoissa Summa u ret woama Wintara.[7] Da Umfang von wossratn Oiaprassln u Affetuawln, von n Nidaschloḡ un Ewaporian, is nou de Oatt u da Hejchtn iwa n Wossaspejgl awl aweng vaschiḏn. Af n Archipl steckn grejna, schej zougwoksna Fleckaln owa aa truckata wejsta Gengatn. D houchn Beagg vo de Insln taung ganz bsundas fia s Zen-Himml-Affeschaung vo d Steanguktza, wal sa se omad iwa n gstiazt (inweas) temparatuanatn Lufdschichtal assereckn. U vo destweng geint u pfreamt se da Archipl vo zwoa profesionella Observatorja: Es Teide Observatorjum af Tenerifa un es Roque de los Muchachos Observatorjum af La Palma.[8]

1927 is d Provinz vo d Kanarischn Inslna af zwou Prowinzn aftoalt woan. 1982 is d autonoma Gmoischaft vo d Kanarischn Insln gschaffn oda gsetzt woan. D Stedt Santa Cruz de Tenerife u Las Palmas de Gran Canaria han, zamma, d Haptstedt vo de Insln.[9][10] Dej Stedt han aa dej Haptstedt vo de Prowinzn Santa Cruz de Tenerife u Las Palmas. Las Palmas de Gran Canaria is seid 1768 mid Asnoum vonrana kuazn Periodn i de 1910a Jouana dej am bvelkaringsreichana Stod vo de Kanareschn Insln.[11] Mid da spaneschn Territorjalgliderung vo 1833 is Santa Cruz de Tenerifa d oinzinga Haptstod vo de Kanarischn Insln gweng. 1927 is duach a Dekret festglegt woan, dass dej zwou Stedt de Kanarischn Insln zamma wej a Haptstod vawoltn, wej s aa heit nu is.[9][12] Dej drittgrejssta Stod af de Kanarischn Insln is San Cristóbal de La Laguna (a mondjals Eabtimal ba da UNESCO) af Tenerifa.[13][14][15] Dej Stod is aa es Hoam von n Consejo Consultivo de Canarias, da wou da iawarisch beroutada Keapa vo de Kanarischn Insln is.[16]

I de Zeidna von n spaneschn Reich han dej Kanarn af da Foart af Amerika umme es primera Zwischnstazional fia de spaneschn Galleona gweng, mid dej wou ma zwengs da ginsting noadestlingan Passatwindt i dera Gengt recht gian aso weit untn umme gsegld is.[17][18]

Galeri Werkeln

Beleg Werkeln

  1. Tamaimos: Canarias está en África.
  2. Utreta, Federico: Canarias, secreto de estado: episodios inéditos de la transición política y militar en las islas. Madrid: Mateos López Editores 1996. S. 291.
  3. Vgl. Benjamin, Thomas: The Atlantic World: Europeans, Africans, Indians and Their Shared History, 1400–1900, Cambridge University Press 2009, S. 107.
  4. La Macaronesia. Consideraciones geológicas, biogeográficas y paleoecológicas. Archiviert vom Original [1] am 17. Novemba 2015. Abgerufen am 12. Juni 2021.
  5. Canarias, un puente entre continentes.
  6. "Real Decreto 743/2019, de 20 de diciembre, por el que se declaran oficiales las cifras de población resultantes de la revisión del Padrón municipal referidas al 1 de enero de 2019" BOE (af Spanesch), 27. Dez. 2019, archiviad en 20. Fewa 2020. Afgrouffn en 20. Fewa 2020.
  7. Canary Islands Weather and Climate.
  8. First Light for Laser Guide Star Technology Collaboration , European Southern Observatory. 
  9. 9,0 9,1 Real Decreto de 30 de noviembre de 1833, archiviad.
  10. Real Decreto de 30 de noviembre de 1833, archiviad, en el sitio web oficial del Gobierno de Canarias
  11. La población de Canarias se ha multiplicado por trece en los últimos 250 años. Archiviert vom Original [2] am 8. Dezemba 2015. Abgerufen am 12. Juni 2021.
  12. Real Decreto de 30 de noviembre de 1833, archiviad, af da offezjelln Seitn vo da Reḡiring vo de Kanareschn Insln.
  13. La Laguna. Guía turística de Tenerife. Tenerife, la isla de la eterna primavera.
  14. 2.2.6. Diagnóstico.
  15. Presentación general de la isla.
  16. La Casa Montañés.
  17. 1733 Spanish Galleon Trail, Plate Fleets. Florida Department of State.
  18. Trade Winds and the Hadley Cell. Calspace, University of California, San Diego.